mganjei Archive

سوالی که بسیار از من پرسیده میشود در مورد مراحل گرفتن مرخصی برای زندانی و وثیقه گذاشتن برای زندانی است.

طبق تجربه من در مورد روند کاری در زندان تهران بزرگ به این صورت است:

• درخواست زندانی برای استفاده از فرصت مرخصی به مددکار زندان
• مراجعه صاحب سند به دادیار زندان همراه با اصل سند (بهتر است سند مورد وثیقه تک برگی و در مناطق ۲۲گانه تهران باشد)
• دادیار ناظر زندان پس از تعیین کارشناس از میان کارشناسان صاحب صلاحیت ارزیابی، به کارشناس رسمی منتخب نامه می­نویسد، معمولا حق ­الزحمه را نیز تعیین میکند و تلفن کارشناس رسمی را به متقاضی میدهد.
• متقاضی پس از تماس با کارشناس رسمی قرار بازدید از ملک را میگذارد.
• ایاب و ذهاب کارشناس رسمی به محل ملک مورد وثیقه به عهده متقاضی است.
• مدارک لازم: اصل سند مالکیت، اصل بنچاق (سند نقل و انتقال محضری فیمابین مالک جدید و مالک قبلی)، پایانکار شهرداری، قبوض آب و برق و گاز و تلفن (اصل و کپی این مدارک باید هنگام بازدید کارشناس به وی ارائه شود.)
• حق الزحمه کارشناسی تعیین شده در نامه دادیار زندان به کارشناس تحویل میگردد.
• کارشناس نظریه را آماده میکند و تحویل متقاضی میدهد.
• متقاضی نظریه را به دادیار زندان تحویل میدهد.
• در ضورت تکافوی مبلغ ارزیابی ملک با مبلغ وثیقه مورد نظر زندان، دادیار ناظر زندان به اداره ثبت اسناد و املاک مربوطه نامه ای مبنی بر بازداشت ملک مینویسد و تحویل متقاضی میدهد.
• صاحب سند همراه با اصل سند به اداره ثبت مربوطه مراجعه میکند و اداره ثبت، سند را پس از طی مراحل قانونی بازداشت میکند. و در دفتر املاک و دفتر بازداشتی و در متن سند بازداشت را می نویسد. سپس نامه بازداشتی ملک را به صاحب سند تحویل میدهد.
• مالک سند به همراه اصل سند و اصل بازداشت نامه به دادیار زندان مراجعه میکنند و نامه را تحویل میدهند.
• دادیار ناظر زندان پس از تکمیل و کنترل مدارک، اعطای مرخصی به زندانی را به مددکار داخل زندان اعلام میکند.
• انشاا… حدود ساعت ده شب زندانی آزاد میشود و به او تفهیم میکنند که چه روز و چه ساعتی باید خودش را به زندان معرفی کند.

اگر زندانی در بازگشت به زندان تاخیر کند عواقب سختی در انتظار او خواهد بود. مثل جریمه بدل از حبس، عدم موافقت طولانی مدت با درخواست مرخصی مجدد و ….

اگر زندانی فرار کند و صاحب سند نتواند وی را به مراجع قانونی تحویل دهد دادیار ناظر زندان با کارشناسی مجدد، دستور مزایده ملک را صادر میکند و پس از فروش ملک، از مبلغ حاصل از فروش،  جریمه دولتی و نیم عشر دولتی و محکوم به (رد مال) را به صندوق دولت و اشخاص طلبکار پرداخت میکند.

اگر زندانی قبل از فروش ملک خود را به زندان معرفی کند یا توسط صاحب سند به مراجع قانونی معرفی شود، باز هم جرایمی برای زندانی در نظر گرفته خواهد شد.

توصیه من به مالکین سند این است که اول از بازگشت زندانی به زندان مطمئن شوند و بعد اقدام به تودیع وثیقه کنند.

در صورتی که زندانی پس از پایان مرخصی به زندان برنگردد تکلیف وثیقه‌ای که سپرده است به چه ترتیب خواهد بود؟

✳️نظریه شماره۲۵۴/۷ ـ ۱۳/۲/۱۳۹۱

نظریه اداره کل حقوقی قوه قضائیه

در صورتی که زندانی در پایان مرخصی خود را به زندان معرفی نکند، طبق ماده ۱۴۰ قانون آئین دادرسی دادگاه‌ها در امور کیفری و لحاظ رأی وحدت رویه شماره ۶۸۰ مورخ ۲۵/۵/۱۳۸۶ هیأت عمومی دیوان عالی کشور، به وثیقه‌گذار اخطار می‌شود، چنانچه در مهلت قانونی زندانی را معرفی ننماید، با ارسال پرونده به اجرای احکام کیفری، تا مطابق مقررات قانون اجرای احکام مدنی، متعاقب دستور ضبط توسط دادستان، با انجام مزایده در صورتی که مورد وثیقه ملک باشد، بدواً وجوه حاصله از فروش مورد وثیقه، به منظور پرداخت محکوم‌به به محکوم‌ٌله تأدیه می‌شود و مازاد آن به نفع دولت ضبط می‌‌گردد.

یکی از مواردی که به یک کارشناس رسمی ارجاع میشود ارزیابی ملک برای قیمت گذاری جهت وثیقه قرار دادن ملک در رهن زندان است که امکان اعطای مرخصی به زندانی میسر شود.

یکی از زندان­هایی که پرونده به من ارجاع میدهد زندان فشافویه در جنوب تهران است که محل نگهداری زندانیان مواد مخدر است. دیروز و امروز به بازدید کارشناسی مورد وثیقه دو زندانی مواد مخدر رفتم. هر دو ملک در مناطق جنوبی تهران واقع بودند. اکثر ملک های این دسته از زندانی­ها و محل سکونتشان در همین محدوده ها واقع است و برخلاف فیلم ها، اکثرا مواد فروشان وضع مالی نامناسبی دارند. معمولا آپارتمانهای کوچک و محقر و در محله های جرم­خیز و ضعیف دارند. و طبعا تیپ آدم ها هم اکثرا داش مشتی و جاهل مسلک است.

نکته مشترک بین همه این پرونده ها این است که اکثرا منکر جرم خودشان هستند.

یکی میگوید من سلمانی دارم، مشتری با خودش آورده بود وقتی مامورها آمدند مواد را انداخت روی زمین و گردن نگرفت و من که صاحب مغازه بودم را گرفتند.یکی دیگر شبیه این مطلب را با شغل رانندگی تاکسی میگوید که من راننده بودم و مسافر مواد را در ماشین انداخت و فرار کرد. دیگری میگوید پسرم را گول زدند و او پیک موتوری بود و نمیدانست بارش چه بوده.

یکی میگوید باجناقم در انباری ما وسایل گذاشته بوده و اینها داخل وسایلش بوده و قس علی هذا…

در حین بازدید ملک­های مورد وثیقه مشخصات دقیق ملک را یادداشت میکنم تا در هنگام تایپ نظریه اصلی مشخصات ملک­ها را جابجا ننویسم. معمولا زندان به ازای هر یکسال زندان، هفتاد میلیون وثیقه در نظر میگیرد که البته جریمه دولتی و رد مال هم به این مبلغ اضافه میشود.

معمولا این نوع از پرونده ها چون برای آزاد کردن زندانی است و زندانی بسیار مشتاق بیرون آمدن و چند روزی مرخصی گرفتن است، به اطرافیان فشار بسیاری می­آورد که عجله کنند. به همین دلیل اکثر مواقع همان شب نظریه را تایپ میکنم و به صاحب سند که قصد وثیقه گذاشتن ملک را دارد تحویل میدهم.

در بعضی از اوقات سال (عید نوروز، شب­های قدر و …)،  زندان­ها مرخصی سراسری اعطا میکنند و هر کسی که شامل قوانین مرخصی شود امکان استفاده از ۲ هفته تا یکماه مرخصی را دارد. نکته جالب اینجاست که معمولا محکومین سرقت در تعطیلات نوروز امکان استفاده از مرخصی ندارند.

در این مواقع بالطبع مشغله کاری ما هم بسیار بالا میرود. مثلا در ماه رمضان رکورد تحویل نظریه در ساعت ۲ شب را هم داشتیم!!!!

به دلیل وضع مالی نامناسب خانواده زندانی­ها معمولا دادیار زندان حق ­الزحمه را به طور مقطوع و بسیار کمتر از تعرفه حق­ الزحمه کارشناسی قوه قضائیه(که آخرین ویرایش آن سال ۱۳۹۲ است) تعیین میکند. و گاها پیش می­آید که من حتی نسبت به عدد تعیین شده از طرف دادیار به دلیل شرایط بسیار بد مالی خانواده زندانی، تخفیف ثانویه هم در نظر میگیرم.