دومین سالی که پروانه کارشناس رسمی گرفته بودم (حدود سال۱۳۸۹)، یک کار داوری نسبتا سنگین، دادگاه به من ارجاع کرد . آن موقع حدود ۳۴ ساله بودم و کم تجربه. البته با اعتماد به نفس ذاتی، بین دو آدم جا افتاده و متمول داوری کردم. درنهایت هر دو طرف از حکم من ناراضی بودند و سعی در ابطال حکم داوری داشتند. نمیدانم موفق شدند یا خیر. حقیقتا احساس خوبی نداشتم. با اینکه دقت زیادی کردم بودم و سعی کرده بودم بی طرف باشم. با خودم میگفتم نکند حقی از یکی از طرفین ضایع کرده باشم.خلاصه برایم سخت بود. همان سالها یکی دو تا کار داوری دیگر هم به من ارجاع شد که البته سبکتر بود.
همیشه خدا خدا میکردم که کار داوری به من ارجاع نشود. وخوشبختانه داوری های کمی هم تا به حال به من ارجاع شده. هیچوقت دنبال داوری نبوده ام و از آن استقبالی هم نکرده ام.
طبق قانون آئین دادرسی (ماده۴۵۵) وقتی دو نفر در قرارداد فیمابین توافق کنند که اختلافشان از طریق داوری حل شود، دیگر حق مراجعه به محاکم دادگستری برای قضاوت را ندارند. معمولا یک یا ۳ داور انتخاب میشود. هر کدام ازطرفین یک داور انتخاب میکنند و یک داور مرضی الطرفین هم باید انتخاب شود که اگرطرفین کسی را معرفی نکنند از طرف دادگاه تعیین میشود.
خلاصه، داور یا هیات داوران با توجه به اظهارات و مدارک طرفین و اختلافات و قرارداد و توافقات و وضعیت موجود و اوضاع و احوال حاکم، بین طرفین داوری میکنند و رای داوری را ازطریق دادگاه به طرفین ابلاغ میکند. این رای قابل اعتراض نیست و با تنفیذ دادگاه به اجرای احکام همان دادگاه برای اجرای حکم میرود. دادگاه ها معمولا داور را از بین کارشناسان رسمی انتخاب میکنند.
شرط دیگری برای انتخاب داور وجود ندارد. طرفین هر فرد مورداعتماد و آگاه به مساله و اختلاف را میتوانند برای داوری انتخاب و معرفی کنند.اخیرا در کانون کارشناسان و مرکز کارشناسان قوه قضائیه دوره های داوری برای آشنایی بیشتر کارشناسان در موضوع داوری و آموزش قوانین نحوه انجام کار داوری برگزار شده است. حق الزحمه داوری بیشتر از حق الزحمه کارشناسی است و تعرفه بالاتری دارد.
